"Był gdzieś haj taki kraj. Była gdzieś taka wieś" - "dzika frajda" dla czytelnika;)




To intrygująca, zaskakująca, zapadająca w pamięć i zniewalająca lektura... I słów mi brak;) Naprawdę, trudno tu ograniczać się w superlatywach. I choć minęło lat mnóstwo - bo pierwodruk pochodzi z roku 1935, to nadal jest to książka, która zachwyca. 

A może się podobać z wielu powodów. Pierwsza lektura cieszy nas niezwykle zabawnymi językowymi łamańcami;) - użyte w tytule tego tekstu wyrażenie zaczerpnięte zostało z nazwy kraju. Otóż ów gdzieś daleko znajdujący się kraj to "Alibajdadzikafrajdawtomigraj"! A spośród jego mieszkańców - Alibajdadzikafrajdawtomigrajów - w opowiastce sportretowano dwoje - to Sabarawarak i Karawarabas. To pracowite osoby: dziewczynka (Sabarawarak) piecze tort, chłopiec - robi kwas do picia. Chcą się wymienić, ale wmieszała się w tę transakcję mucha tse-tse. A to tak złośliwe i operatywne stworzenie, iż udało się mu namówić całą gromadę zwierząt do niezbyt miłych zachowań... Zakończenie tej historii jest niewesołe, lecz i skłaniające do refleksji. Natomiast bardzo zabawne są knowania muchy, jej pertraktacje prowadzone w bardzo wielu językach (w małym palcu? w koniuszku skrzydełka? ma hipopoci, dzickokrólewski, czarnołapski...) Wzrok uwodzą też ilustracje Franciszki Themerson: choć w ograniczonej gamie barw (czarna kreska, nieco czerwieni), to intrygują nie mniej niż współczesne, wielobarwne. 

Mucha tse-tse to heroina i siła sprawcza także i drugiej opowiastki. I znowu zwierzęta afrykańskie pojawią się, by ludzie wreszcie zaczęli działać, myśleć, by leniwe "nie chcę" zamienili w czyny - dla wspólnego dobra. Nieco propagandowe wydawać się może przesłanie tych historii, choć w sumie bardzo prawdziwe i w obecnych czasach. Jest zatem dzieło małżeństwa Themersonów wartościowe i treściowo, i literacko, i pod względem wydawniczym. 

Dodam tylko, że bieżący rok Instytut Książki ogłosił Rokiem Franciszki i Stefana Themersonów, zaś powodem jest dwudziesta piąta rocznica ich śmierci - warto uczcić ten fakt nabyciem "Był gdzieś haj taki kraj. Była gdzieś taka wieś" - będzie to lektura na lata!

Polecam
Katarzyna








"Był gdzieś haj taki kraj. Była gdzieś taka wieś"
Autor: Stefan Themerson
Ilustracje: Franciszka Themerson
Wydawnictwo: Widnokrąg
Oprawa: twarda
Wymiary: 15 x 19 cm
ISBN 978-83-932-9849-5



Komentarze