"Złoty ptak. Baśnie perskie" - egzotyczne opowieści, bliskie nam wartości



Podróż w świat baśni to zawsze niezwykła wyprawa. Nasze rodzime są tekstami lubianymi przez najmłodszych, przywoływanymi w podręcznikach czy zestawieniach lektur, chętnie wracamy do nich i później - czytając lub opowiadając je swoim pociechom.

Tego typu teksty pozwalają historię, tradycję, kulturę danego kraju, przybliżają świat wartości, bogactwo wyobrażeń. Baśnie innych narodów, kręgów kulturowych dają nam sposobność do zawarcia bliższej z nimi znajomości. 

W przypadku "Złotego ptaka" to wyprawa nie tylko w egzotyczne dla nas strony, ale także w przeszłość, gdyż zawarte w zbiorze utwory oparte zostały na tekstach ludowych, przekazywanych w formie ustnej, często przez wieki. Baśnie perskie to w tym wypadku określenie związane z językiem, bo właśnie po persku wydano te opowieści - baśnie Persów, Kurdów, Lurów, Bachtiarów, Turkmenów, Arabów, Tadżyków i Hazarów. Jak zatem widać, źródła tych tekstów są niezwykle rozległe i bogate, podobnie jak tematyka, rozmaitość form utworów.

Bardzo długie, krótsze, a nawet dosłownie zajmujące dwie strony baśnie dostarczają rozmaitych pouczeń, nakłaniają do zastanowienia się, refleksji, wniknięcia w sens przedstawionych zdarzeń. Są tu opowieści drogi - tak można by je określić i jest to chyba jeden z ulubieńszych motywów ludów przekazujących sobie te baśnie. Popularnym rozwiązaniem charakterystycznym i dla baśni innych narodów jest motyw trzech synów postawionych przed jakimś zadaniem, z którego obronną ręką wychodzi najmłodszy z braci. Jak i w naszych rodzimych tekstach tego typu często pojawia się też obraz walki dobra ze złem, choć przybiera on nieco inną formę. 

W "Złotym ptaku" zło jest upostaciowane, przybiera konkretne kształty - czasem przerażające, niekiedy kusząco piękne, bo takie przebranie to ulubiony podstęp złych duchów, demonów. Nie brak i innych przerażających istot - smoków, węży. 

Wielbiciele tego gatunku i jego znawcy dostrzegą zbieżność pewnych motywów - choćby tych wyżej przywołanych, ale i innych - jest tu i taka egzotyczna wersja historii o rybaku i złotej rybce - w tym wypadku to tytułowy ptak spełnia życzenia coraz bardziej zachłannej staruszki czy też "Zapłata za dobro" - gorzka opowieść o powszechnej niewdzięczności ubrana w egzotyczną formę. 

Od razu jednak uspokajamy, jeśli ktoś odniósłby wrażenie, że niczego nowego z kart tego zbioru nie wyczyta. Będzie wprost przeciwnie! Okazuje się, że bardzo częstym, wręcz dominującym tematem baśni tego kręgu kulturowego jest miłość. Bohaterowie zakochują się zobaczywszy jedynie portret dziewczyny, poświęcają się bez reszty, by ją zdobyć, decydują na najcięższe przeprawy, nawet świadomość, że mogą stracić z tego powodu życie nie zniechęca. Ta walka o ukochaną, gotowość poddania się wszelkim próbom to wyróżnik bohaterów. Nierzadko są to książęta, wysoko urodzeni i bogaci, choć nie brak i biedaków, którzy w zaskakujący sposób wchodzą w posiadanie niezwykłych przedmiotów. Magia jest obecna i w perskich baśniach, ale trzeba przyznać, że niektóre z tekstów mogą nieco przerazić. Na kartach książki znajdziemy sporo drastycznych scen, jedna z baśni opatrzona została komentarzem "opowieść dla dorosłych", są i teksty o sporym zabarwieniu filozoficznym, nasycone symboliką, zatem to lektura na dłużej i dla różnych grup wiekowych. 

Na pewno wiele historii spodoba się najmłodszym - pokonywanie przeciwieństw, niezłomność w dążeniu do celu, coraz to nowe wyzwania, którym bohater zawsze potrafi sprostać - to wciąga i zaciekawia, a do tego jest to tak pięknie, stylowo ilustrowany zbiór, że podczas lektury czujemy się niemal przeniesieni w miejsce wydarzeń. Nasycone barwami, bogato zdobione, z rozmaitymi deseniami, dekoracjami ilustracje Ewy Beniak-Haremskiej są równie magiczne jak opowieści. Razem tworzą zapadającą w pamięć całość (powroty do tej lektury zapewnione!).

Polecam
Katarzyna











"Złoty ptak. Baśnie perskie"
Autor: Albert Kwiatkowski
Ilustrator: Ewa Beniak-Haremska
Wydawnictwo: Media Rodzina
Oprawa: twarda
Liczba stron: 456
Format: 17x19 cm
ISBN: 978-83-8008-491-9

Komentarze